Je geld of je tijd – ontdek of jij durft te kiezen voor tijd

Wat als we geld minder belangrijk zouden maken? De keuze "je geld of je tijd' bepaalt de loop van je leven. 

We zijn erg verknocht aan geld in dit kleine handelsland. Je geld optimaliseren, dat is wat ons te doen staat in ons leven. Over ons salaris en spaargeld hebben we het onderling niet graag, dat houd je maar voor jezelf. Maar belangrijk is de hoogte wel, af te zien aan een mooie bank in je huis of hoe ver en luxe de vakantie je brengt. En je bent toch een dief van je portemonnee als je niet voor de maximale hoop geld gaat?! Het is niet moeilijk te zien welke factor vaak leidend is in keuzes; je geld of je tijd.. 

Ik las laatst een artikel in de krant over een familie en een dilemma waar zij mee zaten. Vader was na jarenlang dementeren overleden. Zoon en dochter gingen aan de slag met zijn geldzaken. Tot hun grote verrassing kwamen ze in een kluis, waarvan ze het bestaan niet wisten, een paar staven goud tegen. Zoon wilde ze houden en dochter voelde veel voor de gele klompen aangeven bij de Belastingdienst. Het dilemma had niet mijn aandacht, maar wel het volgende.

Mijn fantasie sloeg op hol. Deze man heeft zijn hele leven lang gewerkt, misschien wel hard gewerkt. Het is hem gelukt zoveel geld te verdienen dat hij veel goud bezit. De staven liggen in een kluis waar niemand van weet.

Hij had een heimelijk genoegen. Hij was zo slim geweest om de goudstaven ondergronds te houden, onzichtbaar voor belastingheffende diensten, en daardoor bezat hij nog veel meer waarde! De keerzijde was wel dat hij ze daardoor niet makkelijk kon gebruiken om iets te kopen. Hij was zijn leven lang compleet in beslag genomen geweest met slim omgaan met zijn geld. Hij vond het moeilijk om het uit te geven. Dan was het weg en was de uitgave dat kostbare goud wel waard? Hij liet het liever als goud in de kluis liggen.

En nu was hij een dode man, met staven goud in een kluis.

Geld maakt ruilen makkelijker. Omdat geld niet bederft kunnen we het uitgeven van geld uitstellen tot later. Maar geld is - vanuit de oorsprong - geen doel op zich maar een middel.

Is het niet zonde om dit simpele inzicht op je sterfbed na een leven lang excelleren, performen, uitblinken, bikkelen, carrière bouwen, netwerken, overwerken, stressen en cashen te ontdekken?! 

Denk eens voor jezelf na in alle eerlijkheid; is geld voor jou een doel op zich of een middel om een ander doel te realiseren? Je geld of je tijd?

Geld heeft macht over ons. Geld als het hoogste doel. Geld is onze eigen uitvinding maar je kunt je afvragen wie wie bestuurt. De lokroep van geld is moeilijk te weerstaan. Veel van wat we doen in dit korte leven begint en eindigt met geld. “Is het een financieel verstandige keuze?” vragen we dan. Waarom vragen we eigenlijk niet of de keuze bijdraagt in hoe we willen leven? Of we er blij van worden? Desnoods met als gevolg dat er minder geld overblijft of verdiend wordt dan in het andere scenario?

En ja, geld hebben is een belangrijke randvoorwaarde in een fijn leven. Je eet ervan, je hebt een fijn huis, je bent mobiel en je kunt onderwijs veroorloven. De dokter kan worden betaald en ook op je oude dag zit je er lekker bij.

Het gaat mij om al dat extra geld, waar heel veel voor gelaten wordt in termen van kwaliteit van leven, wat niet perse bedoeld is om om te zetten in iets waardevols. Maar gewoon, om meer geld te hebben en meer te verdienen. En als je het eenmaal hebt, geef je het op de automatische piloot uit zonder dat het misschien substantiële waarde toevoegt. Of je hebt ergens goudstaven in een kluis liggen.

Wat heb je aan je geld als het op je spaarrekening staat te pronken tot je dood of in stenen zit? Wat heb je aan je geld als je vaak te moe bent om je goed te voelen als je het uitgeeft in je vrije tijd? Hoeveel waarde heeft jouw grote huis als je je smaakvol ingerichte woonkamer bijna nooit ziet met daglicht? Behalve dan op zaterdagmiddag als je gesjeesd terugkomt van de weekboodschappen doen. Waarom werk je 60 uur in de week als je je kinderen daardoor weinig ziet en de relatie wellicht met hen verslechtert?

Wij bedachten vier jaar geleden dat we het zonde vinden om de komende 40 jaar maar drie weken van het jaar iets van de wereld te zien. Wij kozen voor tijd en lieten onze salarissen van duizenden euro’s per maand gaan. Wel je spaargeld uitgeven, maar die maand niets binnenkrijgen. Zou jij daar tegen kunnen?

Als we die jaren geleden hadden berekend hoeveel geld we zouden ‘mislopen’ - door dit avontuur aan te gaan zonder inkomen - van toen tot nu, waren we op meer dan een ton netto geld uitgekomen. En hadden we het misschien niet over ons hart verkregen om de stap te wagen. Vanwege het financiële verlies. Terwijl het de beste beslissing is die we hadden kunnen maken! Weten we nu. Tel uit onze tijdwinst.

Kiezen voor tijd, en dus voor minder geld, kan een hele worsteling zijn. Dat weet ik uit eigen ervaring en zie ik om mij heen.

Jarenlang werk je vijf dagen in de week. Het lokt al een tijdje om vier dagen in de week te werken. Dat zou zoveel relaxter zijn en dan heb je meer tijd voor alles wat je wil doen in je vrije tijd. Als je even gaat rekenen ontdek je dat je dat 100 a 200 euro netto per dag kost. Wat?! “Dat is wel een hele dure vrije dag” denk je dan. Het kan ook voelen dat dit een enorme druk legt op de besteding van je extra vrije dag, want hij ‘kost’ je namelijk een stapel tientjes. Dan moet het vier keer per maand wel een hele bijzondere en waardevolle dag zijn om het offer te rechtvaardigen. “Dan maar wel die ene dag werken” is iets van je snel kan denken.  

In deze afweging vergelijken we ons nieuwe salaris dat komt met vier dagen per week werken, met het salaris dat je zou kunnen verdienen bij vijf dagen werken. De maximale hoeveelheid geld is het uitgangspunt. Een dag niet werken, is zo een dag geld verliezen.

Wanneer je € 0,- inkomsten als uitgangspunt neemt en vervolgens dagen gaat stapelen om zo inkomen te vergaren, voelt het anders. Misschien stop je wel met stapelen wanneer je bij 4 dagen werken bent of zelfs al bij 3, omdat je dan simpelweg genoeg inkomen hebt. En zeg nou zelf; meer tijd voor jezelf en niet op het werk is best lekker toch.    

Maar draai het eens helemaal om. Wat als we de eenheid ‘tijd’ centraal stellen? ‘Tijd’ als een hoger goed dan ‘geld’, zou dat niet alles veranderen? Elke dag extra werken & geld verdienen is het verlies van een HELE dag aan tijd! En je leeft maar zo kort!

Kies jij voor je geld of je tijd? Zet jij geld centraal of zet jij tijd centraal?

In de vraag ‘je geld of je tijd?’ heb ik het niet over de mensen die het zo goed voor elkaar hebben dat ze met weinig tijd besteden, geld verdienen. En bij wie er ook geen directe relatie is tussen het aantal uur dat ze werken en hoeveel ze verdienen.

Voor veel mensen in loondienst, en ook voor veel zelfstandig ondernemers, geldt de vraag ‘je geld of je tijd’ wel. Durf jij te kiezen ‘tegen’ geld en voor meer tijd?

Zomaar even een gedachten-experiment voor een andere blik op geld en tijd. Wat doe jij na een salarisverhoging? Sowieso even vieren met taart, een rondje of een interne vreugdedans. Maar dan? Ik vind het altijd zo’n grappig gegeven dat de meeste mensen zonder er een tweede gedachte aan te geven het geld aannemen, het geld bovenop de stapel leggen, en het leven blijft zoals het was. Met het groeien van de inkomens stapel, groeit het uitgavenpatroon gestaag mee.

Je was ooit tevreden met het huidige salaris. En daar kon je heel leuk van leven. Waarom zouden we niet elke salarisverhoging aangrijpen om iets minder tijd per week in de kantoortuin door te hoeven brengen? Dus de beloning in geld, omzetten in (een beloning in) tijd. Dit is een heel ander perspectief op tijd en geld.

Puur theoretisch en in de meest extreme vorm bekeken (en ik weet het, ook iets overgesimplificeerd maar je snapt mijn punt), kun je je hele leven op hetzelfde salaris blijven leven, maar is daar steeds minder uur werktijd van jouw kant voor nodig. 

Je geld en je tijd - twee broertjes die veel spanning onderling (kunnen) veroorzaken.

Misschien veroorzaken ze op dit moment in je leven geen spanning omdat je er nooit echt bewust over hebt nagedacht. Of omdat je simpelweg tevreden bent. Maar ooit in je leven komt die vraag wel - in welke gedaante dan ook. “Je geld of je tijd?” En een tweede belangrijke vraag is dan - mocht je willen kiezen voor meer (waardevolle) tijd - is jouw relatie met geld wel zo dat het je ook daadwerkelijk lukt om te kiezen voor tijd?

Je geld of je tijd - een essentiële vraag om over na te denken in het vormgeven van je leven. Wie weet lukt het je wel om te gaan voor geld èn tijd. Maar ook daar is denktijd voor nodig. Kortom, ik raad je aan om nog wat na te peinzen over de rol van deze twee in jouw leven.

• wat is mijn relatie met geld?
• in welke mate is geld leidend voor keuzes in mijn leven?
• in welke mate ben ik bewust bezig met ‘tijd’ en ‘geld’?
• hoe waardeer ik geld, hoe waardeer ik tijd, en hoe verhouden ze zich tot elkaar?
• sta ik daar achter of wil ik daar misschien iets in veranderen? (nu het nog kan en je nog een groot stuk leven voor je hebt)