Wijs je stress oorzaken voorgoed de deur

Ervaar jij wel eens stress? Of zoek je naar jouw stress oorzaken? 1 ding is zeker: Stress verpest een boel. Het maakt je chagrijnig. Je schiet uit je slof zonder dat je dat eigenlijk wilt of je ervaart druk en spanning. Je bent alert, gehaast en prikkelbaar en soms misschien wat angstig. Vroeger hadden deze symptomen een duidelijke functie. Het wees je namelijk op gevaar. Voor bijvoorbeeld een sabeltandtijger die bovenop je kon springen vanuit een boom. 

Die functie van stress in haar oude vorm bestaat bijna niet meer in ons land waar tijgers in de dierentuin leven. Veel stress ervaren vertelt jou wel dat je iets moet veranderen in je leven. En wellicht heb je nog nooit gedacht aan hoe jouw overtuigingen je daarbij kunnen helpen.

We leven tegenwoordig duizenden jaren verder en de functie van toen is bijna geheel komen te vervallen in hoe we nu in Nederland leven. Het brein hoeft ons niet meer te waarschuwen voor al deze ‘sabeltandtijger’ gevaren. Maar het brein reageert nog wel op dezelfde manier op gevaren. Je lijf maakt stressoren aan om in een directe toestand van vluchten of aanvallen te schieten. Sommigen onder ons blijven wel stokstijf staan bij het naderen van onheil. Vaak is dat voor de lange termijn niet de meest effectieve strategie.

Behalve voor kippen dan. Een vos jaagt op dat wat beweegt. Dus je koest houden en bewegingsloos blijven liggen of staan is voor een kip een succesvolle overlevingsstrategie. Maar jij bent geen kip. Gemiddeld genomen is het beter voor mensen om te bewegen. Naar achteren of naar voren. Alleen dan kan je leren of de beweging voor je werkt of dat het niet werkt. En zo kan je blijven schaven om jouw 'gevaar' te lijf te gaan.

Jezelf deze vraag stellen is de eerste stap om je stress oorzaken beter te gaan leren managen en daardoor je stress te verminderen. Waarschijnlijk heb je allerlei overtuigingen over je probleem. Je angst of jouw gevaar. Door te oefenen deze overtuigingen te leren herkennen kan jij je monster in de toekomst de das omdoen.

Natuurlijk kun je in een hip koffietentje je tong verbranden aan een hete latte machiatto. Uiteraard kun je aangereden worden door een vlotte knaap op een elektrische bakfiets die voor Ahold bezorgt. Of je zit klem in de dode hoek van een vrachtwagen. En uiteraard bestaat er een kans dat je je verspreekt tijdens een belangrijke presentatie op je werk. En wellicht doe je ook wel eens iets niet goed. Maak je zelfs een fout. Of vind je date je niet zo leuk. Als we dit alles in het licht zetten van de dreiging van die sabeltandtijger vallen de gevaren - de stress oorzaken - best mee. Niet waar?

Nee, dat is het niet. Het lijf reageert nog steeds even heftig als toen met die sabeltandtijger. Het enige verschil is dat het gehoor geven aan de signalen toen handig was om het monster te ontwijken of te killen.

Nu is het niet nodig om te vluchten of vechten. Deze reactie is in de huidige context vaak wat overdreven. Daarvoor in de plaats kun je de stresssignalen opvatten als een uitnodiging tot reflecteren wat jouw mogelijke stress oorzaken kunnen zijn. Want iets in de situatie werkt niet voor je. Anders zou je geen stress ervaren. Wat die oorzaken dan ook zijn.

Zo bekeken geven de signalen je de mogelijkheid om je gedrag te veranderen. Dat is dus een kans. Ook al voelt het wellicht niet zo positief. Een kans om je stress te verminderen of zelfs te verbannen zodra je hebt ontdekt waar je probleem vandaan komt.

Waarschijnlijk is dit even slikken. Het doet je je wenkbrauwen fronsen. Of je eerste impuls is dat je denkt of hardop zegt: Ja, daaaag! Dat is heel begrijpelijk. Als het stof is neergedaald kan je zien dat dit juist geweldig is. Dit betekent namelijk dat jij invloed hebt om het monster bij de horens te vatten.

Als je zelf de stress veroorzaakt kun je er zelf ook wat aan de stress oorzaken doen. Dat voelt misschien in eerste instantie naar want je voelt je slecht. En het zou zo lekker zijn als de oplossing van buiten aan zou komen waaien. Dat snap ik heel goed. Ik heb een burn out gehad. En daardoor weet ik maar al te goed dat het laatste dat je wilt horen is dat je zelf verantwoordelijk bent voor wat je voelt en hoe je ermee omgaat.

Maar geloof me, als je leert zien dat je daadwerkelijk invloed hebt dan ben je in staat om dat monster voorgoed vaarwel te zeggen. En het is niet erg als je ‘nu pas’ inziet dat je invloed hebt. Het gaat niet om goed of fout. Of om snel of langzaam. Het belangrijkste is dat jij jezelf lekker gaat voelen in je energie en in je lijf. Meer niet.

De stress oorzaken hebben vaak te maken met diepgewortelde overtuigingen die je met je meedraagt. Vaak zijn die er ingeslepen aan de keukentafel toen je nog klein was. Die overtuigingen zijn hardnekkige duiveltjes. Vaak leef je namelijk onbewust de overtuigingen die je met je meedraagt. Onbewust verdedig je je opvattingen ook nog eens erg ferm. Denk bijvoorbeeld eens aan het zinnetje in je bovenkamer ‘ik mag niet zwak zijn’. En wat dacht je van  ‘ik moet sterk zijn’ of ‘ik moet alles kunnen’. 'Ik mag niet zeuren,' is ook een mooie overtuigingen die jou stuurt in hoe je je gedraagt. 

Deze onschuldig ogende zinnen hebben grote invloed op de mate waarin en waardoor jij stress ervaart. En deze overtuigingen zijn vaak jouw stress oorzaken.  Je overtuigingen onderzoeken verricht wonderen voor jouw stress hoeveelheid. Dit doe je niet in vijf minuten. Voor deze effectieve, grondige en levensverbeterende aanpak zijn heel wat toegewijde uren nodig. Maar ze zijn het zo waard! Dat kunnen we je beloven.